Cẩm nang du lịch quê hương của bài chòi

---

Phú Yên thuộc miền Nam Trung Bộ, cách Hà Nội 1.160 km và TP HCM 561 km. Đây là nơi còn giữ được nhiều cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, quyến rũ.

Thời gian

Khí hậu Phú Yên có hai mùa rõ rệt. Mùa mưa trong khoảng tháng 9 - 12. Do vậy, để thuận tiện nhất cho các chuyến tham quan, bạn nên tới đây vào mùa nắng từ tháng 1 đến tháng 8. Ngoài ra bạn cũng có thể thu xếp đến vào những dịp lễ hội, lắng nghe hát bài chòi, một di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Di chuyển tới Phú Yên

Phú Yên bình yên, làm say lòng nhiều du khách. Ảnh: hupa.

Bạn có thể tới tới đây bằng các phương tiện tàu hỏa, máy bay, xe khách.

Xe khách: Mua vé tại bến xe miền Đông, Sài Gòn. Giá từ 180.000 đến 300.000 đồng một vé.

Tàu hỏa tới ga Tuy Hòa có nhiều chuyến khác nhau. Bạn nên dựa vào lịch trình để chọn giờ phù hợp.

Máy bay: Có thể bay từ Hà Nội hoặc Sài Gòn tới Tuy Hòa. Giá vé dao động 1-1,5 triệu đồng. Sân bay nằm cách trung tâm thành phố 10 km nên bạn phải thuê xe ôm hoặc taxi để di chuyển tiếp.

Di chuyển trong Phú Yên

Bạn nên thuê xe máy hoặc ô tô khách cho tiện việc tham quan. Giá thuê xe máy  80.000 - 120.000 đồng một ngày.

Lưu trú

Giá nhà nghỉ ở Phú Yên dao động 150.000 - 300.000 đồng mỗi phòng tùy loại. 

Điểm tham quan

Ghềnh Đá Đĩa giống một tổ ong khổng lồ. Thực chất, đây là tập hợp các khối đá lăng trụ xếp liền nhau, được hình thành từ dung nham núi lửa phun trào, đông cứng và rạn nứt khi gặp nước biển. Liền kề khu vực này là bãi tắm Bãng đẹp mơ màng. Năm 1998, ghềnh Đá Đĩa được công nhận là thắng cảnh thiên nhiên cấp quốc gia (xem thêm tại đây).

Ghềnh Đá Đĩa rộng 50 m và trải dài hơn 200 m. Ảnh: Lê Cao Trí.

Tháp Nhạn là tên một ngọn tháp Chăm nằm trên núi Nhạn. Công trình này được xây dựng vào cuối thế kỷ 11, đầu thế kỷ 12 từ gạch nung với nhiều kích cỡ khác nhau, tùy vị trí và từng tầng tháp. Phần bên trong là một am nhỏ thờ bà Thượng Đỉnh Chúa Thiết A Na Diễn Ngọc Phi được xây dựng từ thời hậu Lê. Sau khi thăm thú, bạn có thể đi về phía Tây Nam, ven bờ sông Chùa để chiêm ngưỡng một tảng đá cao có chạm hình cánh sen. Đây chính là thư tịch duy nhất ở khu vực tháp còn lưu lại đến nay.

Mũi Đại Lãnh nằm cách trung tâm thành phố Tuy Hòa khoảng 35 km. Đây là một nhánh của dãy Trường Sơn đâm ra biển. Trước kia, địa danh này được gọi theo tên người phát hiện ra là Cap Varella. Tới đây, bạn có thể tham quan ngọn hải đăng Đại Lãnh, chụp hình cùng cột mốc tọa độ hay hòa mình vào khung cảnh thiên nhiên trong lành tại bãi Môn gần đó.

Vũng Rô là vịnh biển có diện tích 16,4 km2, được che chắn bởi ba dãy núi cao là Đèo Cả, Đá Bia và Hòn Bà. Xưa kia, đây là nơi tiếp nhận vũ khí bí mật từ miền Bắc cho những chuyến tàu không số lịch sử. Điều làm nên nét hấp dẫn cho vùng vịnh này là những bãi cát trắng mịn trải dài. Nhờ đó, bạn có thể thỏa thích vùng vẫy trong làn nước mát.

Ngoài ra, Phú Yên còn nhiều điểm du lịch ấn tượng khác bạn không nên bỏ qua như đầm Cù Mông, đầm Ô Loan, vịnh Xuân Đài, nhà thờ Mằng Lăng, thác Vực Hòm, đảo Hòn Chùa, khu bảo tồn thiên nhiên Crông Trai, địa đạo Gò Thì Thùng, núi Chóp Chài.

Đặc sản

Bò một nắng được làm từ thịt đùi và thăn bò tươi làm sạch, ướp các loại gia vị như đường, muối, bột ngọt, ớt hiểm và phơi trong một ngày. Khi ăn, miếng thịt được đem nướng chín trên than hoa rồi đập nhỏ cho mềm. Món này ăn kèm rau thơm, dưa leo và chấm với muối kiến vàng.

Bao tử cá ngừ hầm tiêu xanh có vị cay nồng nhưng thanh ngọt quyến rũ. Ảnh: Huấn Phan.

Các món chế biến từ cá ngừ là điều bạn không nên bỏ qua. Trong đó, mắt cá ngừ tiềm thuốc bắc, gỏi bao tử cá ngừ và lườn cá ngừ là những món được yêu thích nhất vì hương vị thơm ngon và có giá trị dinh dưỡng cao.

Sò huyết đầm Ô Loan hấp dẫn nhờ phần thịt đỏ hồng được chế biến thành nhiều món như nướng tái, xào me, hấp, làm gỏi... Trong đó hấp dẫn nhất phải kể đến sò huyết rang muối ớt. Món này có vị ngọt thanh, cay nhẹ và thơm lừng quyến rũ.

Cơm gà Phú Yên không nổi tiếng bằng Hội An hay Tam Kỳ nhưng vẫn là một đặc sản nên thử. Thịt gà ở đây dai giòn, ít mỡ, vàng ươm và ngọt. Các loại rau ăn kèm gồm dưa leo, hành ngâm và đồ chua.

Cá nục hấp được ăn kèm bánh tráng, rau sống và nước chấm chua cay hoặc mắm nêm. Món này có vị ngọt  tự nhiên, phần thịt cá săn chắc, thơm mùi hành và các loại gia vị đặc trưng.

Cháo hàu được người dân Phú Yên rất yêu thích. Cách làm món này không quá cầu kỳ. Hàu sơ chế được xào với hành, muối tiêu sau đó ninh chung cùng cháo trắng. Bạn nên ăn khi còn nóng để cảm nhận trọn vẹn vị thơm ngọt của món ăn.

Bánh canh hẹ có phần sợi mềm dai, không bở, được ăn cùng chả cá biển. Điểm nhấn của bát canh là phần hẹ xanh và dậy mùi hấp dẫn. Món này được bán cả ngày do vậy bạn dễ dàng tìm thấy để thưởng thức.

Lễ hội truyền thống

Hội đua thuyền đầm Ô Loan được tổ chức vào mồng 7/1 Âm lịch tại xã An Cư, huyện Tuy An. Lễ hội mong muốn cầu cho một năm trời yên, biển lặng để người dân khai thác được nhiều tôm cá.

Hội đua ngựa được tổ chức tại xã An Xuân vào ngày 6/1 âm lịch. Lễ hội nhằm nhắc nhở người dân về tinh thần thượng võ của một vùng đất, thể hiện ý chí quật cường và sức mạnh phi thường của con người trước thiên nhiên hùng vĩ.

Hội thơ đêm nguyên tiêu là dịp giao lưu, gặp gỡ của những người yêu thơ Phú Yên. Địa điểm tổ chức là vườn hoa Diên Hồng, thư viện Hải Phú và sân núi Nhạn, nơi có không gian lãng mạn, thơ mộng nhất. Thời gian tổ chức là rằm tháng Giêng hàng năm.

Lễ hội đâm trâu là hoạt động văn hóa giàu bản sắc của dân tộc Ba Na vào khoảng tháng chạp đến tháng ba âm lịch. Lễ hội diễn ra trong ba ngày đêm tại làng Đồng, xã Phú Mỡ, huyện Đồng Xuân. Vào ngày thứ nhất, vị tộc trưởng, thầy cúng hoặc già làng sẽ làm chủ lễ hiến tế. Sang ngày thứ hai, những trai tráng trong làng sẽ cầm gậy múa điệu múa truyền thống. Sau cuộc nhảy, họ bắt đầu đâm trâu. Phần thịt được chia đều cho các gia đình, buồng gan chia cho trai làng ăn để tăng thêm sức mạnh.

Quà mang về

Ngoài các món như thủy hải sản khô, nước mắm, bò một nắng... bạn còn có thể mua các sản phẩm mỹ nghệ từ vỏ ốc làm quà cho người thân và bạn bè.

Lưu ý:

Khi thuê xe, bạn nên thỏa thuận trước các yêu cầu của mình để tránh việc phải đổi xe nhiều lần.

Diệu Huyền